Veel mensen weten niet dat ze diabetes hebben of dat ze rondlopen met een verhoogde kans op diabetes type 2. Het UZ Antwerpen deed onlangs een veelzeggende screening bij mensen van verschillende leeftijden. 1.241 mensen met overgewicht of obesitas van wie niet geweten was of ze diabetes hadden, werden getest. Twaalf procent bleek aan type 2 te lijden, terwijl 47 procent in een voorstadium zat. Er bestaan geen exacte cijfers over het totaal aantal Belgen met suikerziekte, maar dat het aantal stijgt, is zeker. In de nationale gezondheidsenquête van 2013 gaf 5,4 procent van de ondervraagden aan diabetes te hebben, twee keer zoveel als in 1997. De percentages zijn een onderschatting, want een grote groep weet niet dat ze de ziekte heeft, zegt de Diabetes Liga en bewijst ook de screening. Als we bij de diabetici ook nog eens de mensen tellen die in een voorstadium zitten, dan praten we over 10 tot 15 procent van de totale bevolking. Dat zijn meer dan een miljoen mensen die zich zorgen moeten maken. Met eenvoudige maatregelen – zoals voldoende bewegen, gezond eten én preventief testen – kunnen veel levens worden gered.
Vage klachten
Omdat de klachten in het begin vaag zijn, wordt meestal niet direct gedacht aan diabetes of het voorstadium van diabetes. Met als gevolg: je loopt er te lang mee door, terwijl diabetes of pre-diabetes onderhuids geniepig zijn verwoestende werk kan doen… Vage klachten zijn onder meer vaak dorst hebben en veel plassen, vermoeidheid, last hebben van de rode of branderige ogen, wazig zien, dubbel zien of slecht zien, slecht genezende wondjes, kortademigheid, pijn in de benen bij het lopen en infecties die vaak terugkomen, zoals blaasontsteking. In een vergevorderd stadium.
Diabetes is een chronische stofwisselingsziekte. Als je diabetes hebt maakt je alvleesklier niet voldoende of helemaal geen insuline aan. In je alvleesklier bevinden zich de zogenaamde ‘eilandjes van Langerhans’. Die zijn verantwoordelijk voor de insulineproductie. De rest van je alvleesklier wordt gebruikt om spijsverteringssappen te maken. Insuline is een hormoon dat ervoor zorgt dat glucose in je cellen kan worden opgenomen. Het kan ook zijn dat de insuline niet goed werkt omdat je lichaam er ongevoelig voor is geworden. De glucose kan daardoor niet in de lichaamscellen komen en blijft dus achter in het bloed. Dit heeft een te hoge bloedsuikerspiegel tot gevolg. Uiteindelijk zorgen je nieren dat die overtollige glucose wordt afgevoerd door extra urine te maken. Daarom heb je als diabeet vaak dorst en moet je veel plassen.
België ontsnapt niet aan de wereldwijde opmars van diabetes type 2. Vroeger werden bijna uitsluitend vijftigplussers getroffen door type 2, waardoor men van ‘ouderdomsdiabetes’ sprak. Vandaag mogen we die term opbergen. Er zijn nu ook twintigers en dertigers met type 2, wat we vijftien jaar geleden nauwelijks zagen’, zegt Christophe De Block, de voorzitter van de Diabetes Liga en diabetoloog aan het UZ Antwerpen. De stijging van diabetes gaat hand in hand met de obesitasepidemie. Een ongezonde levensstijl is de reden waarom ook jongere mensen getroffen worden door type 2.
Kom in actie!
Gaan we dit onheil lijdzaam afwachten of komen we ertegen in actie? Medicijnen – waarmee miljoenen winstgevende euro’s gemoeid zijn – bestrijden wel de symptomen maar niet de oorzaken van diabetes. Niet te patenteren ‘preventie’ is het sleutelwoord, dat wil zeggen: op tíjd ontdekken dat de bloedsuiker ontregeld is en op tíjd maatregelen nemen. Niet pas als de ziekte zich heeft geopenbaard!
Je kunt jezelf en je gezin beschermen tegen onnodige diabetes. Begin domweg met vaststellen of je in de gevarenzone zit. Dat kun je doen in samenwerking met je huisarts of met behulp van een simpele thuistest. Thuistesten kun je bij de apotheek maar ook via internet aanschaffen. Als de thuistest bij herhaling een te hoge bloedsuikerspiegel aangeeft, ga dan zeker naar de huisarts en vraag om een officiële test voor een officiële diagnose. Overleg met je arts hoe nu verder. Pas in ieder geval je leefstijl aan als dat nodig is. Verdiep je in gezonde voeding, beperk het nuttigen van snelle koolhydraten en ga méér bewegen, bijvoorbeeld bij ClubJoy.
Kortom: Gezonde voeding en meer beweging leveren veel gezondheidswinst op. Doelgerichte interventieprogramma’s met stevige fitness (minimaal 150 minuten per week gedurende 24 weken) en afvallen met gezonde voeding (calorie- en vetarm, gericht op minimaal 7% gewichtsverlies) helpen diabetes voorkomen en bestrijden. Zulke programma’s verbeteren onder meer de opnamecapaciteit van insuline in de cellen, waardoor de suikerwaarden in het bloed gaan omlaag.
Informeer bij jouw ClubJoy instructeur welke mogelijkheden er voor jou zijn. Kies een sport die bij je past!
Meer weten over thuis (pre)diabetes testen? Kijk op: http://www.gezondenweldoen.nl/testen
